Cây gạo cổ thụ nhiều năm tuổi nhất Việt Nam

Soisang.com.vn giới thiệu đến bạn cây gạo già nhất Việt Nam:
Cây có hai thân, cao khoảng 30m, đường kính 2.03m, tán cây vươn về phía Bắc 18,1m, về hướng Đông là 25,4m, về phía Nam 16,2m, về phía Tây 12m, diện tích che phủ của tán cây khoảng 1.200m2. Cây gạo có tuổi thọ 727 năm, hiện vẫn phát triển xanh tốt, ra hoa đỏ rực vào tháng 2, đã được Hội bảo vệ thiên nhiên và môi trường công nhận là cây di sản Việt Nam.



Cây gạo tọa lạc tại Đền Mõ (thôn Nghi Dương, xã Ngũ Phúc, huyện Kiến Thụy, TP. Hải Phòng), nơi thờ Quỳnh Trân công chúa, người đã có công khai hóa mảnh đất này. Bà là con gái đức vua Trần Thánh Tông. Năm Quý Mùi (1283), công chúa xin vua cha cho xuất gia, quy y cửa Phật và được chấp thuận. Công chúa đã chọn mảnh đất hoang sơ thuộc làng Nghi Dương (thuộc huyện Nghi Dương, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương - nay là biển Đồ Sơn) làm nơi lập am tu hành. Sau đó bà chiêu mộ dân đến khai hoang lập ấp, làm ăn sinh sống.
Đêm đến, công chúa gõ mõ tụng kinh niệm Phật, ban ngày bà đặt hiệu lệnh bằng tiếng mõ để mọi người nghe đó mà nghỉ ngơi, ăn uống, đi làm… nên mọi người còn gọi là Bà chúa mõ. Bà trồng cây gạo trước khu đền Mõ mong mọi người có đầy đủ gạo ăn.
Sau khi công chúa viên tịch, người dân quanh vùng lập đền thờ công chúa, lấy tiếng mõ là tên cho đền để tưởng nhớ công đức của bà. Đền Mõ có từ đó và được giữ đến ngày nay cùng với cây gạo đại thụ cành lá xum xuê tỏa bóng.
Hằng năm, lễ hội Đền Mõ được tổ chức trong 3 ngày, từ 12 đến 14.2 (âm lịch).

Cây gạo cổ thụ này được công nhận là cây Di sản Việt Nam, có tuổi đời cao nhất trong số các cây gạo ở nước ta, gắn với sự tích công chúa Quỳnh Trân về lập am tu hành.

Đền - Chùa Mõ là di tích lịch sử cấp quốc gia được xếp hạng năm 1992, thuộc xã Ngũ Phúc, huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng, là nơi thờ công chúa Quỳnh Trân (thời nhà Trần) về lập am tu hành, khai khẩn đất hoang giúp dân lập nghiệp.



Tương truyền, để điều hành công việc hằng ngày, bà nghĩ ra cách dùng tiếng mõ. Công chúa Quỳnh Trân được mọi người trong vùng gọi với tên trìu mến “Bà Chúa Mõ”. Một năm sau khi công chúa Quỳnh Trân về lập am tu hành, bà đã trồng cây gạo này (năm 1283). Trải qua trên 700 năm thăng trầm của lịch sử dân tộc và thiên tai, bão gió, cây đại thụ này vẫn sừng sững vươn mình nẩy lộc, đâm chồi, tỏa bóng mát, nở hoa rực rỡ trước sân đền. (Ảnh: Minh Khang)


Cây gạo có đường kính trên 2m, với chiều cao cây là 30m, tỏa bóng trên một diện tích rộng lớn trước sân đền. (Ảnh: Minh Khang)


Từ gốc thân cây chính mọc thêm một cây gạo 'con'. Từ xa nhìn lại, hai thân cây gạo này khá giống hình ảnh người mẹ đang ôm ấp, vỗ về đứa con nhỏ. Vì thế, người dân trong vùng tin rằng, những cặp vợ chồng hiếm muộn đường con cái, chỉ cần cũng nhau đến chạm vào phần vỏ nơi gốc hay khấn xin “Bà Chúa Mõ” lấy một chút vỏ cây về đem gối đầu giường, sẽ nhanh chóng con đàn cháu đống. (Ảnh: Minh Khang)


Người dân lấy làm lạ là qua hàng trăm năm phát triển, nhưng cây gạo này không có cành nào làm hư hại đến mái đình, vì cứ mọc gần đến thì sẽ tự khô héo, mục nát. (Ảnh: Minh Khang)


Cứ vào ngày 12 tháng 2 (Âm lịch), người dân lại khênh long đình bát biểu và bài vị của Công chúa Quỳnh Trân được thờ trong đền ra đàn cầu mưa trước đình, mong muốn cho một năm mưa thuận, gió hòa. (Ảnh: Minh Khang)


Có trên 700 năm tuổi nên thân cây phát triển thành nhiều cành, với nhiều dáng thế đẹp mắt. Vào mùa nở hoa, hoa gạo nở đỏ rực sân đền. (Ảnh: Minh Khang)



Về mùa hoa gạo nở, người con xa quê và khách thập phương thường đến vãn cảnh, chụp ảnh lưu niệm bên cây đại thụ này. (Ảnh: Minh Khang)


Năm 2011, cây gạo này được Hội bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây Di sản Việt Nam (xếp thứ 65 trong 70 cây được tổ chức này vinh danh và là cây gạo duy nhất trong danh sách). (Ảnh: Minh Khang)


Năm 2012, cây gạo này tiếp tục được Trung tâm xác lập kỷ lục Việt Nam công nhận và tôn vinh là cây gạo nhiều năm tuổi nhất Việt Nam. (Ảnh: Minh Khang)


Đại diện Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam trao kỷ lục cho UBND xã Ngũ Phúc